پورسینا؛ فیلسوف و طبیب برجسته بلخی
- Blueye TV
- کاخ بلند؛ فرهنگنامهی سیاست و تاریخ, مقاله
کاخ بلند؛ فرهنگنامهی سیاست و تاریخ – بخش دوازدهم

بوعلی سینا، یکی از بزرگترین چهرههای تاریخ فلسفه و پزشکی جهان، فیلسوف و طبیب پارسیتبار بود که ریشه خاندان او به دهگانان/تاجیکان بلخی میرسد. ابن سینا به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان تاریخ بشریت شناخته میشود. او نه تنها به دلیل دستاوردهای علمیاش در پزشکی و فلسفه شهرت دارد، بلکه در دوران زندگی خود به عنوان وزیر خردمند و سیاستمدار برجسته نیز در دولت سامانیان خدمت کرده است.
میراث علمی پور سینا در زمینههای مختلف از جمله فلسفه، پزشکی، منطق و نجوم تأثیرات گستردهای بر تمدن اسلامی و دنیای غرب گذاشت. مهمترین اثر او، “قانون در طب”، به عنوان یکی از معتبرترین و جامعترین متون پزشکی در تاریخ شناخته میشود و قرنها در دانشگاههای جهان اسلام و غرب تدریس میشد. علاوه بر آن، کتاب “الشفا”، که دایرةالمعارفی از فلسفه، منطق، علوم طبیعی و الهیات بود، پایهگذار بسیاری از تفکرات فلسفی عصر خود و پس از آن شد.
ابن سینا به عنوان یک روشنفکر زمان خودش در دفاع از عقلانیت شناخته میشود. در زمانیکه جهان اسلام دچار چالشهای فکری و مذهبی بود، او با تأکید بر عقل و منطق در برابر تعصبات ایستادگی میکرد و از تسامح فرهنگی و اجتماعی حمایت مینمود. او در برابر افکار متعصبانه ایستاد و همواره بر اهمیت استفاده از عقل در تمامی عرصههای زندگی تأکید داشت و جملات زیادی، در نکوهش برتری طلبي مذهبی دارد.
در کنار فارابی، ابن سینا بهعنوان یکی از بزرگترین فیلسوفان خراسانی_ اسلامی شناخته میشود که آثارش به زبانهای مختلف جهان ترجمه شده و در دنیای غرب نیز تأثیرات عمیقی گذاشته است. او با تفسیر و ترجمه آثار فیلسوفان یونانی همچون ارسطو و افلاطون، سهم بزرگی در انتقال و ترویج فلسفه یونانی به جهان اسلام داشت. ابن سینا نه تنها به حفظ و گسترش این اندیشهها پرداخته، بلکه خود نیز فلسفهای نوین به نام “فلسفه مشایی” (فلسفه نیو ارسطویی) بنیانگذاری کرد که تأثیر زیادی بر متفکران قرون بعدی داشته است.