عشق و نبرد؛ گردآفرید و سهراب

در این داستان می‌بینیم که گردآفرید به انگیزه احساسات عالی عاطفی و غیرت دفاع از مرز و بوم ایران وقتی از گرفتاری هجیر آگاهی می یابد چنان از ننگ متأثر می‌شود که رنگ لاله گون رخسارش دگرگون می‌گردد و از غم می‌خروشد و آه دردناک بر می‌کشد. فردوسی در اینجا نشان می‌دهد که زن با چه روحیه‌یی به پیشباز روی‌دادهای خطیر می‌شتابد و با چه نیرویی به پیکار دشمن بر می خیزد، همان نیروی پر احساسی که در دفاع از زندگی، ویژگی‌های روحی وی را از مرد متمایز می‌کند. گردآفرید شاهنامه ریشه ای ژرف در تمدن و فرهنگ ایران زمین دارد. اشاره می‌کنیم که در روزگاران کهن در ایران الاهه ای جنگاور ستوده میشد. در غرب ایران نیز زنان فرماندهی سپاه را بر عهده می‌گرفتند. به هر حال گردآفرید نیز همان دیگر زنان حماسه رستم رودابه و سیندخت و تهمینه زائیده جامعه و دوران پهلوانی است و به تناسب پهلوانان رشید و دلاور آفریده شده است.