رابطه حقوق اساسی با جامعه شناسی سیاسی
چهل درس گفتار؛ درآمدی بر قانون اساسی – درس‌گفتار دهم
درس گفتار دهم از برنامه ۴۰ درس گفتار؛ در آمدی بر قانون اساسی به پیوند حقوق اساسی با جامعه‌شناسی‌سیاسی پرداخته است.
پیوند حقوق‌اساسی و جامعه‌شناسی‌سیاسی موضوع مهم است، چون هر دو حوزه به بررسی ساختار و عملکرد قدرت و چگونگی تعامل آن با جامعه و فرد می‌پردازد.
نظریه‌های زیاد، نسبت این دو حوزه(حقوق‌اساسی و جامعه‌شناسی‌سیاسی) را وضاحت داده است.
در این درس گفتار به سه نظریه مختصر اشاره شده است.
یک: نظریه‌ی سیستم‌ها از نیکلاس لومان:
لومان معتقد است” حقوق‌اساسی بخش از سیستم‌حقوقی است که پایداری نظم‌اجتماعی را تضمین می‌کند و برای کاهش تنش‌ها و حفظ تعامل میان فرد، جامعه و دولت اصول و حدود تعیین می‌کند”.
دو : نظریه کنش‌ارتباطی و ایده دموکراسی گفت‌و‌گوی از یورگن‌هابرماس:
هابرماس باور دار”حقوق اساسی باید محصول گفت‌وگوی‌عقلانی و مشارکت عمومی باشد و قوانین‌اساسی زمانی مشروعیت دارند که در یک فرایند باز، شفاف و ارتباطی شکل گیرد. قانون اساسی باید ابزار پاسخگوی نهادهای حاکم به اراده عمومی و تضمین مردم‌سالاری واقعی باشد.
سه: کارکرد‌گرایی ساختاری تالکوت‌پارسونز:
این نظریه سعی دارد نشان دهد که حقوق‌اساسی به عنوان چارچوبی برای تنظیم روابط اجتماعی و سیاسی به حفظ نظم و ثبات کمک می‌کند که این نظم از طریق
تعریف مسوولیت‌های دولت و شهروند، تضمین حقوق و آزادی‌های فردی و ایجاد ساز و کارهای حل و فصل منازعات به دست می‌آید.
