نوروز و چرخه زیست تمدنی افغانستان
نویسنده: هجرت الله جبرئیلی – پژوهش‌گر و دکترای علوم سیاسی
بخشی از متن مقاله
امر ایرانی/ امر پارسی دو وجه دارد:
وجه عام، یعنی مطالعه فرآورده‌ها و دستاوردهای تمدن ایرانی در سراسر فلات پهناور ایران و جهان و به زبان ایران‌شناسان، در سراسر ایران بزرگ فرهنگی شامل همه نژادها، اقوام و زبان‌های ایرانی که زیر تأثیر فرهنگ و تمدن ایرانی زیست جهان خود را ساخته‌ند و فراز و نشیب تاریخ را پشت سر گذاشته‌اند.
وجه خاص، یعنی مطالعه فرآورده‌ها و دستاوردهای تمدن ایرانی در یکی از سرزمین‌های خاص مانند مطالعه فرآورده‌ها و دستاوردهای ایرانی در جمهوری اسلامی ایران، در افغانستان، تاجیکستان، اوزبکستان، ترکمنستان، هندوستان، ترکیه و….
نوروز یکی از پدیده‌های امر ایرانی/امرپارسی است. در وجه عام، نوروز یکی از فرآورده‌ها و دستاورهای فرهنگ و تمدن ایرانی است که همانند امر ایرانی اسطوره‌ای، تاریخی، مردمی، سیاسی، دینی، جغرافیایی و جهانی، زنده، پایا و پویا است. زنده بودن، پایایی و پویایی نوروز سراسر زندگی ایرانیان را در همه پهنه جهان تحت تأثیر قرار داده است و در همه بافت های زندگی آنان تأثیر است.
در وجه خاص، که مطالعه نوروز در چرخه زیست تمدنی مردم افغانستان/ خراسان/ایران شرقی، وظیفه این مقاله است، نوروز اسطوره، تاریخ، سیاست، سرور، سوگ، غذا، پوشاک و … زیست تمدنی مردم افغانستان را تحت تأثیر قرار داده است. در این مقاله سعی برآن است که حضور نورزو به مثابه یک امر ایرانی/پارسی پایا و پویا در چرخه زیست مدنی مردم افغانستان پژوهش شود.
